====== Edep ======

  * “Akıllılık, usluluk, hâl, tavır ve davranış güzelliği veya insanlara iyi muamelede bulunma mânâlarına gelen **edep**; sofîlerce ‘**edeb**-i şeriat’, ‘**edeb**-i hizmet’, ‘**edeb**-i Hak’ unvanları altında yanlışlıklardan korunma ve yanlışlığa sürükleyen sebep ve sâikleri bilmekten ibaret sayılmıştır. **Edeb**-i şeriat: Dinin usûlünü bilip uygulamak; **edeb**-i hizmet: Cehd ü [[gayret|gayret]] ve hizmette her zaman birkaç kadem önde; ücret, takdir ve bilinmede birkaç kadem geride bulunmak; ayrıca, esbaba tevessülde kusur etmemenin yanında bütün iyilik ve güzellikleri [[allah|Allah’tan]] bilmek; **edeb**-i Hak da: Hakk’a yakınlığı temkinle bezeyip şatahat ve laubaliliğe girmemekten ibarettir.” ((M. Fethullah Gülen, //Kalbin Zümrüt Tepeleri//, İstanbul: Nil Yayınları, 2008, s. 228.))

  * “Nazım ve nesir yoluyla hâle ve duruma göre söylenen ya da yazılan zarif, ölçülü, âhenkli, dil kurallarına uygun sözler veya bu çerçevedeki sözlerden bahseden ilim diyebileceğimiz [[edebiyat|edebiyat]]; aslında terbiye, [[nezaket|nezaket]], zarafet ve haddeden geçme, kıvama erme mânâlarına hamledeceğimiz ‘**edeb**’ kökünden gelmektedir. Ama, daha çok da insanın [[hayat|hayat]] tarzı, yaşama üslûbu, sîretiyle alâkalı ve onun kalbî, ruhî [[hayat|hayatının]] inkişaf ettirilmesine vesile bir amel diye yorumlanagelmiştir. Bu mânâdaki **edebin** tahlil edileceği yerse, ya ahlâk kitapları ya da tasavvuf risaleleridir. Örfî mânâdaki [[edebiyat|edebiyatın]], bu anlamdaki **edeble** doğrudan doğruya değil de, dolayısıyla bir münasebeti vardır.”((M. Fethullah Gülen, //Beyan//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 10.))

  * “Büyükleri tazimle ağza alma ve ifade etme, **edeb** ve vefa adına çok önemlidir. Günümüzde insanlar arasında âdeta bir ağız bozukluğunun giderek yaygınlaştığı görülmekte. Bence bu, tamiri gereken bir yırtıktır ve mutlaka onarılmalı ve büyükler her ağza alındığında tazimle dile getirilmelidirler. Hele Efendimiz'in (sallallâhu aleyhi ve sellem) adı zikredildiğinde salât ü selâm!”((M. Fethullah Gülen, //Fikir Atlası (Fasıldan Fasıla-5)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 159.))

===== İlave Okuma =====

  * M. Fethullah Gülen, [[https://fgulen.com/tr/eserleri/kalbin-zumrut-tepeleri/Edeb|“Edeb”]]

===== Diğer Diller =====

  * [[https://hizmetpedia.org/doku.php?id=mannerliness|English]]

===== Dipnotlar =====