====== İmtihan ======

  * “‘[[allah|Allah]] aramızdan bula bula bunları mı lütfuna lâyık gördü?’ demeleri için, onların bir kısmını diğer bir kısmıyla işte böyle **imtihan** ettik. Şükredenleri en iyi bilen [[allah|Allah]] değil midir?” (En’am, 6/53).

  * “Görmüyorlar mı ki, her sene birkaç defa **imtihan** mahiyetinde çeşitli belâ ve musibetlerle karşı karşıya geliyorlar. Buna rağmen ne tevbe ediyorlar ne de düşünüp ibret alıyorlar!” (Tevbe, 9/126).

  * “**İmtihan** unsurlarından en önemlisi –bana göre– [[kuran|Kur’ân’ın]], ‘Bazınızı bazınız ile **imtihan** ediyoruz.’ (En’âm, 6/53) âyetinde ifade buyurduğu, dine, [[iman|imana]] [[hizmet|hizmet]] edenlerin kendi aralarında **imtihan** olmalarıdır. Böyle bir **imtihan**, **imtihanların** en korkuncu ve kazanma kuşağında kaybetmeye en yakın olanıdır.”((M. Fethullah Gülen, //Prizma-3//, İstanbul: Nil Yayınları, 2008, s. 56.))

  * “Yeryüzünde karışıklık, kargaşa, [[fitne|fitne]] ve fesat, [[insan|insanoğlu]] yaratıldığı günden bu yana her zaman var olmuş ve kıyamete kadar da var olacaktır. Bazen sulh erlerinin karşı koymasıyla duraklayacak, bazen Cenâb-ı Hakk’ın ekstra inayetleriyle engellenecek, ama her zaman yeniden zaaflarımızın, ihtiraslarımızın bağrında boy atıp gelişecektir. Bugüne kadar hep böyle oldu; bundan sonra da böyle olacağa benzer.”((M. Fethullah Gülen, //Kendi Dünyamıza Doğru (Ruhumuzun Heykelini Dikerken-2)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 56.))

  * “[[insan|İnsanın]] [[dunya|dünyada]] karşılaştığı pek çok [[musibet|musibet]] ve [[ahiret|ahirette]] defterini alacağı âna kadar yoluna çıkan akabeler, zâhirde onun aleyhinde gibi gözükse de hakikatte bunlar onu alıp firdevslere uçuran birer merdiven hükmündedirler. Beled sûresindeki ‘Biz insanı meşakkat, **imtihan** ve [[cile|çile]] ile içli dışlı yarattık.’ (Beled, 90/4) âyeti insanın bu çileli hayatını ne güzel resmeder.”((M. Fethullah Gülen, //Fikir Atlası (Fasıldan Fasıla-5)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 45.))

  * “... [[hakikat|hakikate]] âşina bir gönül için her **imtihan**, [[insan|insanı]] gökler ötesi âlemlere uçuran bir kanat ve **imtihanda** görülen her sıkıntı da ona güç ve canlılık kazandıran bir [[iksir|iksirdir]].”((M. Fethullah Gülen, //Buhranlar Anaforunda İnsan (Çağ ve Nesil-2)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 38.))

  * “... [[istigna|istiğna]] sadece maddî ücretlerle alâkalı bir mesele değildir. Cenâb-ı Hakk’ın insana bahşettiği [[akil|akıl]], zekâ, [[mantik|mantık]] ve [[muhakeme|muhakeme]] kabiliyeti, sevk ve idaredeki yüksek performans gibi donanımlar da bir **imtihan** vesilesidir. İşte bu tür mazhariyetler sonucunda elde edilebilecek maddî-mânevî makam ve mansıplar, ad ve unvanlar, nam u nişan, teveccüh ve iltifatlar mevzuunda da insan beklentiye girmemeli ve hep [[istigna|istiğna]] ruhuyla hareket etmelidir. Üstad Hazretleri bir yerde sebeb-i mesuliyet ve hatar olan metbuiyete, tâbiiyetin tercih edilmesi gerektiğini hatırlatıyor. Yani varsın, önümüze başkaları geçsin, başkaları imam olsun. Meselâ, mihraba geçtik ve insanlar da arkamızda saf bağladı. Tam o esnada gördük ki, arkamızda imamet vazifesini yapacak birisi var. Hemen geriye çekilmesini bilmeli ve onun imamete geçmesini temin etmeliyiz. Ve yine diyelim ki, yirmi-otuz sene değişik yerlerde [[hak|hak]] ve [[hakikat|hakikate]] [[hizmet|hizmet]] ettik, işin tabiî seyri içerisinde insanların imreneceği, teveccüh göstereceği bir konumu bize [[emanet|emanet]] ettiler. İşte bu noktada her zaman kendimizi diken üstünde duruyor gibi görmeli ve acaba bana ne zaman ‘Gel!’ diyecekler; diyecek de beni bu vebalden kurtaracaklar mülâhazasını taşımalıyız. Evet, çok rahatlıkla, bir dönem önünde yürüdüğümüz insanların arkasına geçebilmeli ve onları takip edebilecek kıvamda olmalıyız.”((M. Fethullah Gülen, //Yaşatma İdeali (Kırık Testi-11)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2012, s. 119.))

  * “[[insan|İnsan]], dünyada kendisine verilen her şeyle **imtihan** olur, meselâ, aile de, imkân da, çocuk da böyle birer **imtihan** unsurudur. Kur’ân-ı Kerim’in beyânına göre, Hz. İbrahim ve Hz. Zekeriya’da çocuk sahibi olma arzusu vardı. Hz. İbrahim’ın (as) ve zevcesinin böyle bir arzu taşıdığını, meleğin gelip de kendilerine çocuk müjdesi verdiği zaman gösterdikleri sevinçten anlıyoruz. Hz. Zekeriya (as) ise, bu arzusunu açıktan izhar buyurmuştu. Neticede, hem Hz. İbrahim (as), hem de Hz. Zekeriya (as) çocuklarıyla **imtihana** tâbî tutuldular. Hz. İbrahim (as), isteğini içinde tuttuğu için, çocuğunu kesme emriyle **imtihan** olundu. Hz. Zekeriya (as) açıktan istekte bulunduğu içindir ki, hem kendisi, hem de oğlu Hz. Yahya (as) Yahudiler tarafından kesilmekle **imtihana** tâbi tutuldu. Herkesin **imtihanı**, kendi seviyesine göredir, mukarrebinin tâbi tutulduğu **imtihan**, herkesinkinden daha çetindir.”((M. Fethullah Gülen, //Fasıldan Fasıla-1//, İstanbul: Nil Yayınları, 2008, s. 26.))

  * “[[insan|İnsan]] her seviye ve mertebede **imtihan** hâlindedir. Mesela: Risâle-i Nur Külliyatı iyi bir ameliyat-ı fikriyle yapmaya vesiledir. Herkes kendi seviyesine göre okursa ve hele sürekli okursa ondan çok çok istifade edebilir. Çünkü bu eserler Kur’ân’dan mülhem pırıltılardır. Öyle olması da bir **imtihandır**. Eserlerde kullanılan ifade tarzı da bir **imtihan**. Bediüzzaman’ın ekrad içinde neşeti de ayrı bir **imtihandır**. Bazıları işte bu noktalara takılıp kalabilir ve o bereketli zat ve eserlerinden yararlanmayabilirler. Bunun için, insan; [[allah|Allah]]’tan (cc) devamlı olarak istikamet istemeli. Nasıl ki gündüz yaptığı ibadetten dolayı yorulan bir insan, uyuduğu zaman da [[ibadet|ibadet]] yapmış gibi sevap alır. Öyle de hayatının her saniyesinde istikamet arzusuyla dopdolu yaşayan bir [[insan|insana]] da [[allah|Allah]] (cc) bir gün bunu lütfedebilir.”((A.g.e. s. 124.))

  * “Bu [[dunya|dünya]] bir meydan-ı tecrübe ve **imtihandır** ve dâr-ı teklif ve mücâhededir. **İmtihan** ve teklif, iktizâ ederler ki, [[hakikat|hakikatler]] perdeli kalıp, tâ müsâbaka ve mücâhede ile Ebûbekir’ler, [[ala-yi_illiyyin|âlâ-yı illiyyîne]] çıksınlar ve Ebûcehil’ler, [[esfel-i_safilin|esfel-i sâfilîne]] girsinler. Eğer masumlar, böyle musibetlerde sağlam kalsaydılar, Ebûcehil’ler, aynen Ebûbekir’ler gibi [[teslim|teslim]] olup, mücâhede ile mânevî terakki kapısı kapanacaktı ve sırr-ı teklif bozulacaktı.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Sözler//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 183.))

  * “Hakîm-i Ezelî, inâyet-i sermediye ve [[hikmet|hikmet]]-i ezeliyenin iktizası ile şu [[dunya|dünyayı]], tecrübeye mahal ve **imtihana** meydan ve esmâ-yı hüsnâsına ayna ve kalem-i [[kader|kader]] ve kudretine sayfa olmak için yaratmış. Ve tecrübe ve **imtihan** ise neşv ü nemaya sebeptir. O neşv ü nema ise, istidatların inkişafına sebeptir. O inkişaf ise, kabiliyetlerin tezahürüne sebeptir. O kabiliyetlerin tezahürü ise, [[hakikat|hakâik]]-i nisbiyenin zuhuruna sebeptir. Hakâik-i nisbiyenin zuhuru ise, Sâni-i Zülcelâl’in esmâ-yı hüsnâsının nukuş-u tecelliyâtını göstermesine ve kâinatı mektûbât-ı Samedâniye suretine çevirmesine sebeptir. İşte şu sırr-ı **imtihan** ve sırr-ı teklif iledir ki; ervâh-ı âliyenin elmas gibi cevherleri, ervâh-ı sâfilenin kömür gibi maddelerinden tasaffi eder, ayrılır.”((A.g.e. s. 579.))

  * “Şu dâr-ı [[dunya|dünya]], meydan-ı **imtihandır** ve dâr-ı [[hizmet|hizmettir]]. Lezzet ve ücret ve mükâfât yeri değildir. Madem dâr-ı hizmettir ve mahall-i ubûdiyettir. [[hastalik|Hastalıklar]] ve musîbetler, [[din|dinî]] olmamak ve sabretmek şartıyla o hizmete ve o ubûdiyete çok muvâfık oluyor ve kuvvet veriyor. Ve her bir saati, bir gün [[ibadet|ibâdet]] hükmüne getirdiğinden şekvâ değil, [[sukur|şükretmek]] gerektir.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Lem’alar//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 11.))

  * “... sırr-ı teklif olan **imtihan** ve tecrübe muktezasıyla, elbette bedâhet derecesinde ve ister istemez tasdike mecbur kalacak derecede mucize olmazdı. Çünkü sırr-ı **imtihan** ve [[hikmet|hikmet]]-i teklif iktiza eder ki, [[akil|akla]] kapı açılsın ve [[akil|aklın]] ihtiyârı elinden alınmasın. Eğer gayet bedihî bir surette olsa, o vakit aklın [[cuzi_ihtiyar|ihtiyârı]] kalmaz, Ebûcehil de Ebûbekir (radiyallâhu anh) gibi tasdik eder, **imtihan** ve teklifin faydası kalmaz, kömürle elmas bir seviyede kalırdı.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Mektubat//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 99–100.))

  * “İşte bu meselemizde elmaslar şişelerden, sıddık fedakârlar mütereddit sebatsızlardan ve hâlis muhlisler, benlik ve menfaatini bırakmayanlardan ayrılmak için bu şiddetli **imtihana** girmemizin iki sebebi var: Birisi: Ehl-i [[dunya|dünya]] ve siyasetin evhamlarına dokunan kuvvetli bir tesanüd ve [[ihlas|ihlâsla]] fevkalâde [[hizmet|hizmet]]-i [[din|diniyedir.]] Zulm-ü beşer buna baktı. İkincisi: Herkes kendi başına bu kudsî [[hizmet|hizmete]] tam [[ihlas|ihlâs]] ve tam tesanütle tam liyakat göstermediğimizden, kader dahi buna baktı. Şimdi kader-i İlâhî, ayn-ı [[adalet|adalet]] içinde hakkımızda ayn-ı merhamettir ki, birbirine müştak kardeşleri bir meclise getirdi, zahmetleri [[ibadet|ibadete]] ve zayiatları sadakaya çevirdi. Ve yazdıkları risaleleri her taraftan nazar-ı dikkati celb etmek ve [[dunya|dünyanın]] mal ve evlâdı ve istirahati pek muvakkat ve geçici ve herhalde bir gün onları bırakıp toprağa girecek olmasından, onların yüzünden [[ahiret|âhiretini]] zedelememek ve [[sabir|sabır]] ve tahammüle alışmak ve istikbaldeki ehl-i imana kahramanâne bir nümune-i imtisâl, belki imamları olmak gibi çok cihetle ayn-ı merhamettir. Fakat yalnız bir cihet var ki, beni düşündürüyor. Nasıl bir parmak yaralansa göz, [[akil|akıl]], kalb ehemmiyetli vazifelerini bırakıp onunla meşgul oluyorlar. Öyle de, bu derece zarurete giren sıkıntılı [[hayat|hayatımız]], yarasıyla kalb ve ruhumuzu kendiyle meşgul eder.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Şuâlar//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 398–399.))

  * “Ubûdiyette ancak [[teslimiyet|teslimiyet]] vardır. Tecrübe, **imtihan** yoktur. Çünkü seyyid, efendi; abdini, hizmetkârını tecrübe ve **imtihan** edebilir. Fakat abd seyyidini **imtihan** etmek selâhiyetinde değildir. Ve keza [[insan|insan]] Rabb’ini, Hâlık’ını tecrübe edemez.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Mesnevî-i Nûriye//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2007, s. 134.))

===== Ayrıca Bakınız =====

  * [[cile|Çile]]
  * [[fitne|Fitne]]
  * [[irade|irade]]
  * [[kader|Kader]]

===== İlave Okuma =====

  * M. Fethullah Gülen, “[[https://fgulen.com/tr/eserleri/prizma/irade-ve-imtihan|İrade ve İmtihan]]”

===== Dipnotlar =====