====== İstidat ======

  * Doğuştan gelen yatkınlık. Gerekli şeyleri yapabilmeye hazır olma.

  * “Herkes kendi çerçevesinde kâmildir ve [[kemal|kemâli]] de onun **istidat** ve [[marifet|mârifet]] gayretiyle mebsuten mütenasiptir (doğru orantılı). Evet, bütün [[insan-i_kamil|kâmil insanlarda]] beyan ve [[burhan|burhanın]] yanında [[irfan|irfan]] da önemli bir derinlik ve zenginliği teşkil etmektedir. Bu hususlardan herhangi birindeki bir kusur, [[kemal|kemâl]] adına da ciddî bir eksiklik sayılır. [[kuran|Kur’ân]] ve [[sunnet|Sünnet]] temel yörünge; mantık ve [[akil|akılla]] istidlâl, beyana bağlı bu konunun bir [[burhan|burhan]] ayağı; [[irfan|irfan]] ise, böyle bir istikametin semeresidir.”((M. Fethullah Gülen, //Kalbin Zümrüt Tepeleri//, İstanbul: Nil Yayınları, 2008, s. 329.))

  * “Bir hedefi takip eden, bir yolda yürüyen ve [[allah|Allah’a]] ulaşma gayreti içinde bulunan [[hak_yolcusu|hak yolcusu]] diyeceğimiz [[salik|sâlik]]; usûlünce, Hakk’a ulaşma cehdi içinde bulunan herkese denir ki; her ferdin, **istidat**, kabiliyet ve mazhar olduğu/olacağı mevhibeler açısından farklı farklıdır.”((A.g.e. s. 442.))

  * “‘Ferdî **istidat** ve kabiliyetler, [[kolektif_suur|kolektif şuur]] içerisinde körelmeye maruz kalır.’ şeklinde bir yaklaşım kanaatimce doğru değildir. Aksine [[kolektif_suur|kolektif şuur]]; farklı istidat ve kabiliyetlerin inkişaf etmesi için uygun bir ortam hazırlamanın ad ve unvanıdır.”((M. Fethullah Gülen, //Kalb İbresi, (Kırık Testi-9)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 300.))

   *   “İnsanın hem hayra hem de şerre karşı bir yönüyle **istidat** ve temayülü vardır. İnsan, kalbinin sesini dinleyip hayra teveccüh etmeli ve evrâd ü ezkârla sürekli kalbinin derinliklerine doğru yelken açmalıdır.”((M. Fethullah Gülen, //Yol Mülahazaları (Prizma-6)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2007, s. 40.))

   *   “... bazen elde edilen başarı ve muvaffakiyetler [[insan|insanı]] gurura sevk edebilir ve onun kendini rahat ve rehavete salmasına sebebiyet verebilir. Bazen de insan, zâhiri sebepler açısından kendi tavır ve davranışları neticesinde ortaya çıkan güzellikleri, kendi **istidat** ve kabiliyetine, [[hikmet|hikmet]] donanımlı düşüncelerine ve üstün fetanetine verebilir. Oysaki bütün bunlar bünyeye giren öldürücü birer virüs gibidir. Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde bu virüsler bünyeyi yere serebilir.”((M. Fethullah Gülen, //Yolun Kaderi (Kırık Testi-15)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2016, s. 64.))

   *   “... [[insan|insan]], bu âleme ilim ve dua vasıtasıyla tekemmül etmek için gelmiştir. Mahiyet ve **istidat** itibarıyla her şey [[ilim|ilme]] bağlıdır ve bütün ulûm-u hakikiyenin esâsı ve madeni ve nuru ve ruhu, marifetullahtır  ve onun üssü’l- esası da [[iman|iman]]-ı billâhtır.”((Bediüzzaman Said Nursî, //Sözler//, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 336–337.))

  * “[[insan|İnsan]] [[ahseni_takvim|ahsen-i takvîmde]] yaratıldığı ve ona gayet câmi bir **istidat** verildiği için [[esfel-i_safilin|esfel-i sâfilînden]] tâ [[ala-yi_illiyyin|âlâ-yı illiyyîne]]; ferşten tâ arşa, zerreden tâ şemse kadar dizilmiş olan makamâta, merâtibe, derecâta, derekâta girebilir ve düşebilir bir meydan-ı imtihana atılmış, nihayetsiz sukut ve suûda giden iki yol onun önünde açılmış bir mucize-i kudret ve netice-i hilkat ve acûbe-i sanat olarak şu dünyaya gönderilmiştir.”((A.g.e. s. 340.))

  * “[[insan|İnsanın]] cihâzât cihetiyle zenginliği şu sırdandır ki; [[akil|akıl]] ve fikir sebebiyle [[insan|insanın]] hasseleri, duyguları fazla inkişaf ve [[inbisat|inbisat]] peydâ etmiştir ve ihtiyacâtın kesreti sebebiyle çok, çeşit çeşit hissiyat peydâ olmuştur ve hassasiyeti çok tenevvü etmiş ve [[fitrat|fıtratın]] câmiiyeti sebebiyle pek çok makâsıda müteveccih arzulara medâr olmuş ve pek çok vazife-i fıtriyesi bulunduğu sebebiyle, âlât ve cihâzâtı ziyade inbisat peydâ etmiştir ve ibadâtın bütün envâına müstaid bir fıtratta yaratıldığı için bütün kemâlâtın tohumlarına câmi bir **istidat** verilmiştir.”((A.g.e. s. 346.))

===== Dipnotlar =====