====== Vicdan Genişliği ======

  * “‘**Vicdan genişliği**’ [[iman|iman]], [[ilim|ilim]], marifet, [[muhabbet|muhabbet]], mehâfet ve diğergâmlık hisleriyle mamur bir gönlün, engin bir [[himmet|himmetle]] bütün insanlığı kucaklaması, [[kalb|kalb]] kapılarını herkese açması, hep affedici, bağışlayıcı, mürüvvetkâr olması ve özellikle de bütün insanların hidayetini dileyip herkesin ebedî mutluluğunu istemesi şeklinde tarif edebileceğimiz bir ruh yüceliğidir. Diğer bir ifadeyle, ‘**vicdan genişliği**’ veya ‘vicdanın inkişafı’, bir [[insan|insanın]], kendi [[acz|acz]] u [[fakr|fakr]] ve ihtiyaçlarının farkında olarak ve bunları karşılayacak bir güç ve kuvvete dayanma lüzumunu duyarak [[iman|iman]], [[teslim|teslim]] ve [[tevekkul|tevekkül]] ile Zât-ı Ulûhiyet’e sığınmasının yanı sıra, her türlü bencilce tavırdan sıyrılarak isminin özündeki ünsiyete yönelip mahiyetindeki içtimaî ruha uygun hareket etmesidir.”((M. Fethullah Gülen, //Diriliş Çağrısı (Kırık Testi-6) //, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 237.))

  * “[[insan|İnsanın]] vicdanını inkişaf ettiren vesilelerin başında mehâsin-i [[ahlak|ahlak]] gelir; bu itibarla da, **vicdan genişliğinin** en önemli alâmeti, güzel [[ahlak|ahlaktır]]. Mesela, afv u safh güzel [[ahlak|ahlakın]] bir şubesidir; kusurları bağışlama ve affedici olup dostça muameleyi sürdürme vicdanı geniş bir mü’minin şe’nidir.”((A.g.e. s. 238 –239.))

  * “Vicdan, cehalet, kibir, gurur, bencillik gibi şeylerle daralır, büzüşür ve bir hodgâmlık dehlizi ne dönüşür. **Vicdan genişliği**, [[ilim|ilim]], [[marifet|mârifet]], [[muhabbet|muhabbet]], mehâfet ve diğergâmlık hisleriyle mâmur gönüllere [[allah|Allah’ın]] semavî bir armağanıdır. Bir vicdan, bilgiye âşık, mârifet tiryakisi, [[muhabbet|muhabbet]] soluklu ve Yaratan’dan ötürü herkese karşı da alâka duyuyorsa, o vicdanda içtimaî ruh belirmeye başlamış demektir ki, biz buna **vicdan genişliği** veya inkişafı diyoruz.”((M. Fethullah Gülen, //Sükûtun Çığlıkları (Çağ ve Nesil-9)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 41.))

  * “[[iman|İmandır]], ümittir, **vicdan genişliğidir** [[insan|insanı]] kendi darlığından kurtarıp [[kalb|kalb]] ve ruhun ferah-feza iklimlerinde dolaştıran.. ilhad, inkâr, şek ve tereddüdün sisini-dumanını silip herkese rahat bir nefes aldıran.. zindanları saraylara çevirip [[insan|insana]] Firdevs esintileri yaşatan.. ve bu küçücük insanoğlunu kâinatlara denk, hatta onları da aşkın vüs’ate ulaştıran...”((A.g.e. s. 81.))

  * “... [[insan|insan]] ... kâinatı içine alacak **vicdan genişliğini** yakalayabilirse [[allah|Allah’ı]] ‘kenzen’ [[kalb|kalbinde]] duyabilir.”((M. Fethullah Gülen, //Kırık Testi-1//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 209.))

  * “... peygamber enginliği, peygamberâne **vicdan genişliği** herkesi kabulde, duyduklarını herkese duyurma gayretinde gizlidir. Bu açıdan, [[allah|Allah’a]], ahirete inanan bir [[insan|insan]], [[ila-i_kelimetullah|i’lâ-i kelimetullah]] vazifesinden müstağni kalamaz; gerçekten yürekten inanmışsa başkalarına da duyurmayı gönlünden, kafasından çıkaramaz.”((M. Fethullah Gülen, //Ümit Burcu (Kırık Testi-4)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 134.))

  * “Hususiyle de günümüz insanları için en kaygan zeminlerden birisi enaniyettir. Hayatı kendi benliğine göre yorumlama, her şeyi şahsî takdir ve tercihlerine bağlama, umuma açık olan ve **vicdan genişliğinden** kaynaklandığı için fevkalade bir enginliği bulunan şeyleri kendi dar vicdanına, daha doğrusu daralttığı vicdanına göre değerlendirerek pek çok genişi daraltma, dolayısıyla dünya kadar himmet ona açık duruyorken kapıları sürgüleme ve istifadeye kapalı olma… İşte, bütün bunlar, iyi bir mü’min olma yollarında buzlanma hâsıl eden ve zincirleme kazalara sebebiyet veren faktörlerdir ve hepsi de bir yönüyle sefahet sebebidir.”((A.g.e. s. 330.))

  * “Bir [[insan|insanın]] tek başına bir millet olması, bir milletin himmeti genişliğinde himmet taşıması mânâsına gelir. ‘**Vicdan genişliği**’ sözcüğüyle de dile getirdiğimiz bu engin himmet, bütün insanlığı kucaklama, geniş bir vicdanla bütün insanlık için [[allah|Allah’a]] yönelme ve bütün insanlığın hidayetini, mutluluğunu isteme âlicenaplığıdır. Bu **vicdan genişliğinin** temsilcisi olan bir [[insan|insan]], bir fert iken adeta bir millet haline gelir; bilhassa Allah nazarında bir millet kıymetine ulaşır.”((M. Fethullah Gülen, //İkindi Yağmurları (Kırık Testi-5)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 300.))

  * “Maruz kaldığı kabalıkları dahi **vicdan genişliğiyle** karşılayabilecek, öfke hissini kolaylıkla dengeleyebilecek ve bunu yaparken de ifratlardan, tefritlerden uzak kalarak [[istikamet|istikamet]] üzere olabilecek [[insan|insan]] sayısı çok azdır. Bunu başarabilmek iradeye vâbestedir ve hususi cehd istemektedir.”((M. Fethullah Gülen, //Vuslat Muştusu, (Kırık Testi-8)//, İstanbul: Nil Yayınları, 2011, s. 57.))

===== Ayrıca Bakınız =====

  * [[vicdan|Vicdan]]
  * [[vicdan_kulturu|Vicdan Kültürü]]

===== İlave Okuma =====

  * M. Fethullah Gülen, [[https://www.herkul.org/kirik-testi/vicdan-genisligi/|“Vicdan Genişliği”]]
  * M. Fethullah Gülen, [[http://fgulen.com/tr/ses-ve-video-tr/bamteli/Fethullah-Gulen-Vicdan-Genisligi-ve-Gercek-Sefkat|“Vicdan Genişliği ve Gerçek Şefkat”]]
  * M. Fethullah Gülen, [[https://fgulen.com/tr/eserleri/sohbet-i-canan/vicdan-genisligini-yakalayan-ve-koruyanlara-allah-in-lutuflari|“Vicdan Genişliğini Yakalayan ve Koruyanlara Allah’ın Lütufları”]]
  * M. Fethullah Gülen, [[https://herkul.org/kirik-testi/huzur-ve-bereket-mevsimi/|“Huzur ve Bereket Mevsimi” (Vicdan Genişliğinin Duaya Yansıması)]]

===== Diğer Diller =====

  * [[https://hizmetpedia.org/doku.php?id=the_immensity_of_conscience|English]]

===== Dipnotlar =====