Mehâfetullah

Allah korkusu.

“Allah sevgisinin en güzeli, bir tarafta mehâbetullah, öte tarafta mehâfetullah ile çevrili olanıdır.”¹⁾

“Gönüldeki hüzün-keder, neş’e-sevinç, merhamet-şefkat gibi duyguların coşup bulutlaşması ve gözler yoluyla dışa vurmasıdır gözyaşları. Tasa-elem, aşk-iştiyak, emel-ümit, firak-visal; belki bütün bunlardan daha çok da ‘mehâfetullah’ ve ‘mehâbetullah’ ağlatır, hisleri hüşyar ve kalb ufkunda O’na yâr olanları. Diğer ağlamalar, insanın cismanî ve ruhanî tabiatının halitasından fışkırır gelir; cibillîdir, yaygındır, için sesi değildir, dolayısıyla da sıradan sayılırlar.”²⁾

“… insanın ruhi hayatındaki virütik alanlar böylesine cismani ve nefsani arzulara açık olursa, böyle birinin vicdani hayatı için ölüm kaçınılmaz olmuştur. Mehâfet ve mehâbetullahla mamur olan bu en mühim sistem böyle felç olunca da gayrı öyle biri asla kendini doğru okuyamaz .. ahsen-i takvime mazhariyetin ifade ettiği o engin gayeyi anlayamaz .. baş döndüren insan anatomisini, topyekün kevn ü mekanların bir fihristi gibi göremez; göremez ve varlığı böyle bir temaşa ile değerlendiremez.. eşya ve hadiseler arasında yer ve konumunu doğru belirleyemez; hatta bazen sebepler girdabına kapılarak natüralizm türküleri mırıldanmaya durur…”³⁾

“Kendini doğru okuyan, gözü Hak hoşnutluğunda, kalbi mehâfetullah ve mehâbetullahla tir tir dırahşan çehrelerden biri de ‘Zünnun’ diye anılagelen Hazreti Yunus aleyhisselam'dır.”⁴⁾

“… (Üstad Bediüzzaman), tam bir iffet âbidesiydi; meselâ, 15-20 yaşlarında, Bitlis’te Ömer Paşa’nın sarayında altı ay kadar kaldığı hâlde, onun kerimelerini bir türlü tanıyamamıştı. Aynı şekilde 20-25 yaşlarında İstanbul’a geldiğinde, Çamlıca ’da Yusuf İzzettin’le birlikte onun köşkünde kalırken, çoğu zaman geze geze Üsküdar’a inip, oradan kayıkla karşı tarafa geçerlerdi, Haliç’te kadın-erkek, çoluk-çocuk şarkı söyleyip saz çalmak için sahile döküldükleri hâlde, bir kerecik olsun göz kapağını kaldırıp onlara bakmamıştı. Kendisine neden bakmadığı sorulduğunda da, kaçamak bir cevapla, ‘Ben âlim olmanın izzet ve onurunu koruyorum.’ demişti. Oysa o, mehâfetullaha (Allah korkusu) ve mehâbetullaha (Allah saygısı) o kadar kilitliydi ki, hayatını sürdürdüğü kalb ve ruh ufkundan öyle şeylere bakılmazdı ve bakmadı.”⁵⁾

“Aslında tergibin yanında terhib ihmal edilmemeli. Evet, muhabbetullah derken, mehâfetullah unutulmamalı. Aksi hâlde çok ciddî bir dengesizlik olur ve bu dengesizliğin getirmiş olduğu boşluk da çok zor kapatılır.”⁶⁾

“… iman başta olmak üzere mârifetullah, muhabbetullah, mehâfetullah ve zevk-i ruhanîye erip, hakikat yolcusu insanın asıl hedefi olan rıza-yı ilâhîye ulaşabilmesi adına verilmiş olan latîfeler eğer küfür ve dalaletle ölüyor ve bir daha dirilmiyorsa, sonradan hidayete eren insanlar hiçbir yere varamazlar.”⁷⁾

“Gözyaşları, kalb inceliğinin, muhabbet ve merhametin ifadesidir; gönüldeki hüzün, neş’e, hasret, hicran, merhamet ve şefkat gibi duyguların billûr taneler şeklinde dışa vurmasıdır. İnsan genellikle sevinç, keder, emel, ümit, ayrılık ve vuslat misillü sebep ve sâiklerle ağlar; fakat, kalb ufkunda Allah’a dost olanları, bütün bunlardan daha çok mehâfetullah ve muhabbetullah ağlatır.”⁸⁾

“Bir gönül ki o gönülde mehâfetullah ve muhabbetullah; Allah korkusu ve Allah sevgisi böylesine derinlemesine kök salmış, onu hâkimiyeti altına almış, ayaklarının bağını çözecek hâle getirmiştir. Böylesi bir insan, elini uzatacağı her fenalıkta ateşten bir kıvılcıma uzanıyor gibi elini geri çeker, günahlardan fersah fersah uzak durur. Aman yâ Rabbi! Sana sığınırım, der.”⁹⁾