“Sohbet-i Cânân, belki de Fethullah Gülen Hocaefendi’nin hayatını tanımlayan en temel kavramlardan biri… Onun bulunduğu hemen her meclis bir sohbet-i Cânân’a dönüşür. Hangi konudan söz açılırsa açılsın, mevzuu bir şekilde sohbet-i Cânân’a kaydırır. Doyurucu ve ikna edici üslubuyla huzurdakilere marifet hüzmeleri sunar.”¹⁾

“… bir araya geldiğimizde vaktimizi aktüaliteyle öldürmemeliyiz. Sürekli sohbet-i Cânân demeli ve ısrarla müzakere üzerinde durmalıyız. Hatta bazı meseleleri görüşmek üzere istişare niyetiyle bir araya geldiğimizde bile, istişare yapılması gereken mevzuu unutacak ölçüde vaktimizin büyük bölümünü bize Rabbimizi tanıtacak, kulluğumuzu gözden geçirmemize vesile olacak belli eserlerin okunmasına ve anlaşılmasına ayırmalıyız.”²⁾

“Ne olur, bir araya gelişlerimizde sohbetlerimiz hep sohbet-i Cânân olsun. Yani, sözü evirip çevirip Allah’a ve Allah’ın Resûlü’ne bağlayalım. Din-i İslâm diyelim, fuzûliyatın bir damlasına bile müsaade etmeyelim. Unutmayalım, ömrümüzün dakikaları sayılı, boşuna harcamayalım onları.”³⁾

“… bir mü’min, bazen kitaplara müracaat ederek, bazen selef-i salihînin bereketli hayatlarını mütalâa ederek, bazen tefekkürle, bazen sohbet-i Cânan’la, bazen de evrad ü ezkârla sürekli imanını canlı tutma ve yakînini arttırma peşinde olmalıdır.”⁴⁾

“… meclislerimizi bereketli kılmanın yolu sözlerin hep Allah (celle celâluhu) ve Resûlü’nü (sallallâhu aleyhi ve sellem) düşüneceğimiz tefekkür zeminine çekilmesi, muhavere ve müzakerelerin hep sohbet-i Cânân’a getirilmesidir.”⁵⁾

“Biz kendi değerlerimizi tabiatımızın bir derinliği hâline getirmek istiyorsak, beslenme kaynaklarımızla aralıksız bir iştigal içinde bulunmaya çalışmalı, oturup kalktığımız her yerde sohbet-i Cânân demeli ve bütün konuşma ve sohbetlerimizi bunlar üzerinde örgülemeliyiz.”⁶⁾

“… insan, hel min mezîd (daha yok mu) yolcusu gibi sürekli bir menzilden bir başka menzile koşmalı; sık sık tekrar ettiğimiz bir ifadeyle, her meseleyi sohbet-i Cânân’a bağlamalı ve böylece O’nu her gün yeni bir müktesebatla tanımaya çalışmalıdır.”⁷⁾

“… büyüklüğün alâmeti tevazu ve mahviyettir. Küçüklüğün alâmeti ise tekebbürdür. İşte asıl mârifet de insanın sahip olduğu ilmini bu mülâhazalarla taçlandırabilmesidir. Bu da kemal yudumlamış, olgunluğa ermiş ve nazarî bilgisini aksiyon hâline getirebilmiş insanların işidir. Alvarlı Efe Hazretleri, günde altı saat minderde oturup ilimle, sohbet-i Cânân’la meşgul olmasına, Zât-ı Ulûhiyet’in nâm-ı celîli anılınca beti benzi atmasına rağmen yine de ‘Ne ilmim var ne a’mâlim / Ne hayr u tâate kaldı / ecâlim, / Garîk-i isyanım, çoktur vebâlim, / Aceb rûz-i cezâda nola hâlim.’ derdi.”⁸⁾

“(Günümüzün karasevdalıları) … boş durmayı ve avare ömür tüketmeyi hiç mi hiç sevmezler. Sürekli hareket halinde ve her zaman din ü dünyayı imar peşindedirler: Okuyup yazma biliyorlarsa, bir şeyler karalayarak, bilmiyorlarsa bilene bir kalem armağan ederek ne yapıp yapıp hizmet kervanına iştiraklerini devam ettirmeye çalışırlar. Her zaman ilmi sever; âlime karşı saygılı davranır; aklı başında ve kalbi hüşyâr kimselerle oturur-kalkar ve sürekli, sohbet-i Cânân’la nefes alır verirler.”⁹⁾

“(Hak kapısının sadık bendeleri) … hep bir vefa tavrı sergilerler. Her zaman ciddî bir vuslat arzusuyla kıvranır dururlar; ama, hallerinden de asla şikâyet etmezler. O’ndan başka bütün beklentileri kafalarından söker atar, hep maiyyet rüyalarıyla oturur kalkarlar. Sohbetlerini hep sohbet-i Cânân hâline getirir ve O’nun adıyla seslerini soluklarını melekûtî bir derinliğe ulaştırırlar.”¹⁰⁾

“Kalbin Zümrüt Tepeleri, fikrî, zihnî ve kalbî alâkalarımızı esir eden dünyevî ve maddî meşgalelerin alabildiğine yoğunlaştığı bir dönemde bizi yeniden var oluş amacımıza çeken ve bütün beşerî ilgilerimizi öteler ötesine bağlayan, rapteden bir sohbet-i Cânân meşcereliğidir.”¹¹⁾

İnsibağ

M. Fethullah Gülen, “Huzur Vesileleri ve Sohbet-i Cânân”

English

Nederlands